Co trzeba wiedzieć o amortyzacji środków trwałych?

Większość przedsiębiorców wie, czym w uproszczeniu jest amortyzacja oraz że polega na rozliczeniu zużycia i wykorzystania majątku trwałego przedsiębiorstwa, czyli najczęściej nieruchomości, środków transportu i maszyn. Nie jest to jednak definicja pełna, a o amortyzacji warto wiedzieć więcej.

Aby zrozumieć definicję amortyzacji, najpierw należy wyjaśnić, czym są środki trwałe. Zgodnie z Ustawą o rachunkowości, są to rzeczowe składniki majątku, które:

• są własnością lub współwłasnością przedsiębiorcy
• ich wartość jest większa niż 10 tys. zł, a okres użytkowania przekracza rok
• są kompletne i sprawne
• będą wykorzystywane na potrzeby działalności gospodarczej

Amortyzacja to zużycie wspomnianych środków trwałych, liczone od momentu przyjęcia danego środka do użytkowania. Składniki majątku o wartości niższej niż 10 tys. zł mogą jej podlegać, chociaż częstą praktyką jest ujmowanie ich w kosztach. Opłacalność takiego rozwiązania powinien rozważyć współpracujący z przedsiębiorcą księgowy.

Z kolei amortyzacji nigdy nie podlegają:

• grunty i prawa wieczyste do ich użytkowania
• dzieła sztuki, w tym eksponaty muzealne
• budynki mieszkalne służące do wykonywania działalności gospodarczej

• liniowa — polega na odpisach ustalanych na podstawie rocznej stawki, która znajduje się w wykazie stawek amortyzacyjnych;
• degresywna — zakłada, że z czasem użyteczność środków trwałych zmniejsza się, a to pozwala na wysokie odpisy w pierwszych latach;
• progresywna — polega na coraz większych odpisach w miarę upływu lat, ponieważ im starszy jest środek trwały, tym większych nakładów finansowych wymaga do właściwego funkcjonowania,
• jednorazowa — możliwa do wykorzystania w niektórych przypadkach, w tym uzyskanie pomocy de minimis.